Ruim zestig kinderen ploeterden op zaterdagmiddag 16 september in Loppersum door zompige modderbulten op zoek naar archeologische vondsten: scherven, botten, pijpenkoppen. En stiekem hoopten ze natuurlijk ook een beetje op een gouden munt.
Tekst: Els Zwerver
Fotografie: Chris Bomekamp
Het is deze zaterdagmiddag wonder boven wonder droog om half drie, als de archeologische zoekmiddag begint. Al dagenlang regent het pijpenstelen en ook deze ochtend nog zijn er flinke buien overgetrokken. De stortbulten met afgegraven wierdegrond uit de dorpskern van Loppersum zijn verzadigd: wie erop wil klimmen, zakt ver weg in de blubber. Maar dat kan de pret niet drukken. Sterker nog; wanneer de deelnemende kinderen eenmaal ontdekken dat ze toch wel vies zullen worden, moet het voor sommigen ook meteen zo vuil mogelijk: “Mama wast wel,” zucht een moeder.
De archeologische zoekmiddag wordt georganiseerd door de Historische Vereniging Loppersum in samenwerking met de Archeologievereniging AWN. Het idee ontstond toen er in juni van dit jaar nog een gouden munt werd gevonden op de stortbult, nadat er in september 2016 al 48 gouden munten waren aangetroffen bij rioleringswerkzaamheden in het centrum van Loppersum.
Er wordt op deze zaterdagmiddag heel serieus gezocht naar oude voorwerpen. Enkele grotere kinderen hebben een metaaldetector meegenomen en er klinken overal piepjes. Max (8) vindt met zijn detector een bronzen knoopje, ter grootte van een erwt. “Uit de 17e eeuw, waarschijnlijk,” schat Aldwin Wals in. De metaaldetectoramateur die in 2016 de gouden muntschat vond, is vandaag ook aanwezig op de stortbult. Hij heeft hier zelf ook al het een en ander gevonden, maar vandaag helpt hij mee met het determineren van de vondsten.
Bijzondere vondsten
Fred van den Beemt is archeoloog en bestuurslid van de AWN en hij bekijkt de vondsten heel zorgvuldig. Ook wanneer de scherf niet zo bijzonder is, vertelt hij er iets leuks over. “Dit is heel hard gebakken aardewerk,” legt hij uit aan een jonge schatzoeker. “Het heet ook wel gres en het wordt ook wel gebruikt voor rioolbuizen. Hier stroomde vroeger de poep doorheen.” Maar er worden ook echt mooie vondsten gedaan. Sophie (7) vindt een scherf Spaans majolica, haar broer Ruben (10) een stuk Delftsblauwe tegel uit de zeventiende eeuw, met touwtjespringende kinderen erop. Anne (9) komt aanzetten met een hondenschedel, maar ook met een scherf van een kogelpot van rond de 1000 jaar oud.
Beroemd
De vondsten worden allemaal keurig beschreven op kaartjes en daarna in zakjes gedaan. Een week later zullen ze één dag te zien zijn in het tijdelijke Archeologische Museum van Loppersum en na sluiting van dat museum mogen de schatzoekers hun vondsten mee naar huis nemen. Een aantal kinderen mag al meteen aan de verslaggever van RTV Noord vertellen wat ze hebben gevonden. Daniël (7) heeft behalve enkele gresbuizen ook dierenkiezen en het oor van een kopje gevonden. Hij roept zijn vriendje Rik (10) erbij: “Ik kom op tv, dit is mijn droom!” Ook Mia (7) aast op eeuwige roem: “Ik ga dit aan de burgemeester laten zien en dan word ik heel beroemd.”
Terwijl de archeologen determineren en de kinderen enthousiast blijven zoeken, arriveert de auto met koek en sap voor de gravers en voor de ouders koffie en thee, gesponsord door de Wereldwinkel. Sommige ouders helpen hun kinderen over de blubber, anderen kijken met trots naar hun bemodderde kinderen die enthousiast zoeken. “Hij had dit voor geen goud willen missen,” zegt de moeder van Michel (13). “Hij zei afgelopen dinsdag al dat hij niet kon wachten tot zaterdag.”
Leerzaam
Vies, nat en koud gaan de laatste kinderen tegen half vijf met tegenzin weer naar huis: ze hadden nog veel langer willen blijven. Eén vader staat nog verwoed te spitten in de stortbult. “Ik ben op zoek naar de laars van mijn zoon,” zegt hij. De jongen staat ernaast op zijn doorweekte sokken, met één bemodderde laars in de hand. Als vader de laars eindelijk heeft heroverd op de zompige blubber, kunnen ook zij naar huis, in de stromende regen. De vrijwilligers van de Historische Vereniging en de AWN kijken terug op een prachtige middag, waarbij de kinderen op een speelse manier heel veel hebben geleerd over het verleden van hun eigen dorp.
Het gelegenheidsmuseum waarin alle vondsten tentoon worden gesteld, wordt ingericht bij de Stormvogel en is geopend op 23 september 2017 tussen 13.00 en 17.00 uur. Toegang is gratis.
RTV Noord was ook aanwezig bij de opgravingen en maakte een mooie (video-)reportage.