Volgens Henk Schimmel van netbeheerder Enexis loopt Loppersum ver voor de troepen uit. Loppersum zou het meest ‘smarte’ dorp van Nederland zijn. Waaraan heeft Loppersum die eer te danken? En wat hebben de bewoners daaraan? Daarover stellen we Schimmel een aantal vragen.
Waarom loopt Loppersum voorop?
‘Er gebeurt op dit moment heel veel in Loppersum. Door de waardevermeerderingsregeling en veel huizen met nul op de meter (en straks ook nog eens het collectieve dak van LOPEC) komen er veel zonnepanelen en warmtepompen. Deze belasten het elektriciteitsnet natuurlijk behoorlijk. Bij te veel teruglevering (veel zon) veroorzaakt dit een (te) hoge spanning. En als de zon niet schijnt maar de warmtepomp wel draait, kan de spanning weer te laag worden. Deze spanningswisseling kan Enexis op een aantal manieren te lijf. Tijdelijk zou bijvoorbeeld de transformator (die een deel van het dorp voedt) handmatig een stand kunnen worden verzet, waardoor de uitgangsspanning lager wordt. Voor de langere termijn kun je extra kabels leggen. Dat is duur. Maar het is ook mogelijk een regelbare transformator in te zetten.’
En Loppersum heeft dus een regelbare transformator?
‘Ja zeker, nota bene midden in het dorp: bij Hogestraat 4. De eerste in Nederland. Dit transformatorstation in de Hogestraat “bedient” het centrum van een dorp: zeg maar rond het groene hart tussen Molenweg en Lagestraat en aan de noordoostkant de Schepperij. Een regelbare transformator wil zeggen dat deze automatisch de spanning kan regelen. Deze schakelt nu automatisch de spanning omlaag bij veel teruglevering door zon of omhoog bij veel vraag van warmtepompen. Om op tijd het net aan te kunnen passen, wil Enexis graag weten of mensen kiezen voor zonnepanelen en/of warmtepompen. Dit om spanningsklachten te voorkomen. Eigenaren, geef het vooral door!’
Waar moet je dit dan melden?
‘De zonnepanelen moet je aanmelden via www.energieleveren.nl.’ Voor zowel warmtepompen als zonnepanelen is het goed om te laten controleren of er een faseaansluiting aanwezig is. De verzwaring kan worden aanvraagd via https://aansluiting.enexis.nl.’
Wat nu als ik toch spanningsklachten krijg?
‘Als nu iemand merkt dat de omvormer van zijn zonnepanelen piept en dat de panelen dus niet leveren, dan kan die Enexis bellen. Heeft die bewoner een slimme meter, dan is het van afstand snel vast te stellen wat het probleem is en zal Enexis zo snel mogelijk de spanningsklacht verhelpen.’
Wat heeft Loppersum nog meer wat andere plaatsen in Nederland niet hebben?
‘Wat Loppersum ook heeft, is dat wij een storing in het middenspanningsnet (dat is de verbinding tussen twee transformatorstations) in Zwolle kunnen zien. Een deel kunnen wij op afstand weer inschakelen. Het voordeel is dat de storing sneller is opgelost. Wat ook nieuw is dat we in alle transformatorstations nu software kunnen installeren, waardoor we de data kunnen uitlezen. Dit gaat in de tweede helft van dit jaar gebeuren. Het voordeel daarvan is dat wij op afstand de ontwikkeling kunnen volgen en waar nodig maatregelen kunnen nemen.’
Wat zijn de voordelen van deze voorsprong voor ons, Lopsters?
‘Dat Loppersum klaar is voor de toekomst. Het zou mooi zijn om de energie die in pieken wordt geproduceerd (bijvoorbeeld om 12.00 uur ’s middags op een zonnige dag) zo veel mogelijk in de woning te gebruiken. Over enkele jaren is het mogelijk de stroom te koppelen aan het prijsmechanisme. De wasmachine kun je aanzetten of elektrische auto’s kun je laden op het moment dat het dit beste uitkomt, als stroom het goedkoopst is of als er gewoonweg veel stroom is. De wensen moeten van de bewoners zelf komen. Maar let wel: in Loppersum kunnen we nu meer dan elders!’
En hoe nu verder?
‘De gemeente, de provincie, de Groninger Energie Koepel (GrEK) en bewoners gaan nu samen onderzoeken hoe we de verduurzaming het voordeligste en zonder extra overlast aan elkaar kunnen knopen en hoe we de wensen van de bewoners kunnen verzilveren. LOPEC, jullie eigen energiecoöperatie, zal daar ook bij betrokken worden.’
Tekst: Nicolette Scholten